Ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư phổ biến ở phụ nữ, đứng hàng thứ tư trong số các bệnh ung thư thường gặp. Theo dữ liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2020, thế giới có khoảng 604.000 ca mắc mới và 342.000 ca tử vong do căn bệnh này. Đặc biệt, khoảng 90% các trường hợp ung thư cổ tử cung xảy ra tại các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp, nơi điều kiện y tế và khả năng tiếp cận chăm sóc sức khỏe còn hạn chế. Vậy dấu hiệu ung thư cổ tử cung là gì? Hãy cùng Dr Connect theo dõi bài viết dưới đây!
Vai Trò Của Virus HPV và HIV Trong Ung Thư Cổ Tử Cung
Virus HPV
Virus Human Papillomavirus (HPV) là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung, chiếm trên 95% số ca mắc. HPV là một nhóm virus có hơn 100 loại, trong đó khoảng 15 loại được phân loại là nguy cơ cao, với các tuýp 16 và 18 là hai tuýp phổ biến nhất. Những loại này có khả năng làm tổn thương các tế bào cổ tử cung và dẫn đến ung thư nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. HPV chủ yếu lây truyền qua quan hệ tình dục không an toàn, do đó, việc bảo vệ bằng cách sử dụng bao cao su và tiêm phòng là rất quan trọng.
Virus HIV
Phụ nữ nhiễm HIV có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao gấp 6 lần so với người không nhiễm HIV. Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của người nhiễm HIV bị suy yếu, làm tăng khả năng lây nhiễm và phát triển của các virus như HPV. Sự kết hợp của hai yếu tố này khiến việc tầm soát và điều trị kịp thời trở nên càng quan trọng hơn đối với nhóm đối tượng này.
Dấu Hiệu Ung Thư Cổ Tử Cung
Ung thư cổ tử cung thường phát triển từ các tế bào bất thường trên cổ tử cung – phần dưới của tử cung kết nối với âm đạo. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có thể trở nên rõ ràng hơn. Việc nhận biết các triệu chứng sớm có thể giúp phát hiện và điều trị kịp thời, làm tăng cơ hội điều trị thành công.
Các Dấu Hiệu Ban Đầu
- Chảy máu sau quan hệ tình dục: Đây là dấu hiệu phổ biến và có thể xảy ra ngay sau khi quan hệ tình dục.
- Chảy máu giữa các kỳ kinh: Có thể xuất hiện máu giữa các chu kỳ kinh nguyệt.
- Chảy máu sau khi mãn kinh: Phụ nữ đã mãn kinh cũng có thể trải qua tình trạng chảy máu âm đạo bất thường.
- Kinh nguyệt kéo dài hoặc ra nhiều máu hơn bình thường: Các vấn đề này cần được theo dõi kỹ lưỡng.
- Dịch tiết ra có màu sắc lạ: Có thể bao gồm màu trắng, trong, dạng nước hoặc màu nâu.
- Dịch có mùi hôi: Sự thay đổi này có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung hoặc các vấn đề khác.
- Dịch tiết có lẫn máu: Đặc biệt là trong các trường hợp giữa chu kỳ hoặc sau khi mãn kinh.
- Đau Khi Quan Hệ Tình Dục: Khi cảm thấy đau hoặc không thoải mái trong khi quan hệ tình dục, đây có thể là dấu hiệu của ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm.
Triệu Chứng Khi Bệnh Tiến Xa
Đau Vùng Chậu
Đau dai dẳng và không rõ nguyên nhân: Có thể cảm thấy đau ở vùng chậu, gần ruột thừa, hoặc ở giữa xương chậu. Cơn đau này có thể liên quan đến sự phát triển của khối u gây áp lực lên các cơ quan xung quanh.
Phù Chân
Phù chân không giải thích được: Nguyên nhân có thể là do các tế bào ung thư di căn đến các hạch bạch huyết vùng chậu, gây chèn ép các đường dẫn lưu bạch huyết.
Các Triệu Chứng Khác
Sụt cân không rõ nguyên nhân: Có thể xảy ra khi cơ thể không hấp thu dinh dưỡng tốt hoặc do ung thư di căn.
Mệt mỏi và chán ăn kéo dài: Những cảm giác này có thể là kết quả của sự phát triển của ung thư trong cơ thể.
Rối loạn đại-tiểu tiện: Khi khối u phát triển và gây chèn ép lên trực tràng hoặc bàng quang, có thể dẫn đến các vấn đề liên quan đến tiêu tiểu.
Tầm Soát Và Phát Hiện Sớm Ung Thư Cổ Tử Cung
Việc tầm soát ung thư cổ tử cung giúp phát hiện những thay đổi tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm khi chưa có triệu chứng rõ ràng, từ đó có thể điều trị hiệu quả và giảm tỷ lệ tử vong. Các phương pháp tầm soát bao gồm:
Xét Nghiệm Pap (Pap Smear)
Mục đích: Phát hiện các tế bào bất thường trên cổ tử cung có thể dẫn đến ung thư nếu không được điều trị.
Quy trình: Bác sĩ sử dụng mỏ vịt để mở rộng âm đạo và lấy mẫu tế bào từ cổ tử cung để xét nghiệm.
Xét Nghiệm HPV
Mục đích: Xác định sự hiện diện của các tuýp HPV nguy cơ cao.
Quy trình: Lấy mẫu bệnh phẩm từ cổ tử cung để kiểm tra sự hiện diện của các tuýp HPV nguy cơ cao gây ung thư.
Cách Phòng Ngừa Ung Thư Cổ Tử Cung
Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bao gồm việc tiêm vắc xin phòng ngừa HPV và thực hiện các xét nghiệm tầm soát định kỳ.
Tiêm Vắc Xin Phòng Ngừa HPV
Hiệu quả: Vắc xin giúp bảo vệ cơ thể chống lại các loại virus HPV thường gây ung thư cổ tử cung. Tiêm vắc xin là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhưng không thay thế cho việc tầm soát định kỳ.
Khuyến cáo: Tại Mỹ, vắc xin được khuyến cáo cho trẻ em gái từ 11-12 tuổi, nhưng có thể tiêm từ 9 tuổi. Tại Việt Nam, vắc xin cũng được khuyến cáo cho tất cả nữ giới dưới 26 tuổi chưa được tiêm.
Tầm Soát Định Kỳ
Tầm soát sớm: Phụ nữ từ 21 tuổi nên bắt đầu thực hiện xét nghiệm Pap. Phụ nữ từ 30-65 tuổi có thể thực hiện xét nghiệm Pap, xét nghiệm HPV, hoặc kết hợp cả hai.
Lưu ý: Không nên thực hiện xét nghiệm trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc khi có các điều kiện ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Kết Luận
Ung thư cổ tử cung có thể được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả nếu chúng ta chú ý đến các triệu chứng và thực hiện các biện pháp tầm soát định kỳ. Việc tiêm vắc xin phòng ngừa HPV, nhận biết các dấu hiệu bệnh và thực hiện tầm soát đều là những bước quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của phụ nữ. Chủ động trong việc thăm khám và tầm soát sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.