ENUng thư cổ tử cung là nguyên nhân tử vong đứng thứ hai ở phụ nữ, chỉ sau ung thư vú, với khoảng 4.200 ca mắc mới và 2.400 ca tử vong mỗi năm tại Việt Nam (theo Globocan 2018). Để bảo vệ sức khỏe, tầm soát ung thư cổ tử cung là biện pháp hiệu quả nhất, đặc biệt đối với phụ nữ trên 30 tuổi, giúp phát hiện sớm nguy cơ ung thư để có thể theo dõi và can thiệp kịp thời.
Tầm soát ung thư cổ tử cung là gì?
Tầm soát ung thư cổ tử cung là quy trình sàng lọc nhằm phát hiện sớm các tế bào bất thường hoặc tiền ung thư tại khu vực cổ tử cung, nơi kết nối âm đạo với tử cung ở phụ nữ. Cổ tử cung thường có màu hồng nhạt với lớp tế bào vảy mỏng, phẳng. Bên trong ống cổ tử cung là lớp tế bào trụ. Tại vùng chuyển tiếp giữa hai loại tế bào này, các tế bào bất thường hoặc tiền ung thư có thể phát triển, dẫn đến nguy cơ ung thư cổ tử cung.
Theo Globocan 2020, ung thư cổ tử cung là nguyên nhân tử vong đứng thứ 4 ở phụ nữ toàn cầu, với 604.000 ca mắc mới và 342.000 ca tử vong. Ở các nước đang phát triển, đây là loại ung thư phổ biến thứ 2 và gây tử vong thứ 3.
Tại Mỹ, ung thư cổ tử cung là nguyên nhân tử vong thứ 3 trong các bệnh ung thư phụ khoa, với 13.960 ca mắc mới và 4.310 ca tử vong mỗi năm.
Phát hiện sớm qua xét nghiệm sàng lọc định kỳ là cách tốt nhất để nâng cao tỷ lệ điều trị thành công. Phụ nữ trên 25 tuổi nên thăm khám và tầm soát định kỳ để phát hiện sớm.
4 phương pháp khám tầm soát ung thư cổ tử cung
Khám phụ khoa
Ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, nên thường chỉ được phát hiện khi đã tiến triển. Vì vậy, phụ nữ ở độ tuổi sinh sản nên thực hiện khám phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng đến 1 năm. Dù khám phụ khoa không thể xác định ung thư cổ tử cung, nó giúp bác sĩ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và chỉ định các xét nghiệm chuyên sâu cần thiết.
Kiểm tra trực quan bằng acid acetic (VIA)
Phương pháp VIA sử dụng giấm trắng để kiểm tra cổ tử cung. Giấm được phết lên cổ tử cung và nếu có sự chuyển màu trắng, có thể báo hiệu bất thường. Đây là phương pháp sàng lọc và nếu phát hiện điều gì bất thường, bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm sâu hơn.
Soi cổ tử cung
Soi cổ tử cung sử dụng thiết bị phóng đại để quan sát chi tiết khu vực cổ tử cung, giúp bác sĩ phát hiện tổn thương khó thấy bằng mắt thường. Trong quá trình soi, bác sĩ có thể sử dụng dung dịch acid acetic và dung dịch lugol để xác định chính xác vùng tổn thương. Nếu phát hiện bất thường, bác sĩ sẽ thực hiện sinh thiết để phân tích và chẩn đoán chính xác.
Các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung
- Xét nghiệm Pap: Phát hiện những thay đổi tế bào có nguy cơ ung thư. Mẫu tế bào từ cổ tử cung được thu thập và phân tích để phát hiện dấu hiệu của virus HPV.
- Xét nghiệm HPV: Xác định sự hiện diện của các chủng virus HPV liên quan đến ung thư cổ tử cung. Mẫu tế bào từ cổ tử cung được phân tích để phát hiện virus HPV.
Xét nghiệm HPV thường được thực hiện cùng với xét nghiệm Pap để tăng cường hiệu quả tầm soát và giúp phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư.
Vì sao nên sàng lọc ung thư cổ tử cung sớm?
Ung thư cổ tử cung là một trong ba nguyên nhân chính gây tử vong ở phụ nữ toàn cầu, với hơn 500.000 ca mắc mới và 250.000 ca tử vong mỗi năm, theo WHO. Dự báo đến năm 2030, số ca tử vong có thể tăng gấp đôi.
Bệnh thường xảy ra ở người trẻ và giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh viêm nhiễm phụ khoa. Khi có dấu hiệu như rong kinh hay đau khi quan hệ, bệnh đã tiến triển nặng và khó điều trị. Sàng lọc ung thư cổ tử cung sớm giúp phát hiện nguy cơ sớm, điều trị kịp thời và nâng cao tỷ lệ thành công.
Ai nên tầm soát ung thư cổ tử cung?
- Phụ nữ từ 21 tuổi trở lên: Đặc biệt là phụ nữ trong độ tuổi trung niên và những người có nguy cơ cao.
- Người có triệu chứng bất thường: Rong kinh, chảy máu ngoài kỳ kinh, đau khi quan hệ tình dục, hoặc viêm nhiễm phụ khoa mạn tính.
Khi nào nên tầm soát ung thư cổ tử cung?
- Dưới 21 tuổi: Không cần xét nghiệm sàng lọc.
- Từ 21 đến 29 tuổi: Xét nghiệm Pap lần đầu ở tuổi 21, sau đó mỗi 3 năm.
- Từ 30 đến 65 tuổi:
- Xét nghiệm HPV 5 năm/lần.
- Xét nghiệm HPV kết hợp với Pap 5 năm/lần.
- Xét nghiệm Pap 3 năm/lần.
- Trên 65 tuổi: Nếu xét nghiệm trước đó bình thường, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về việc tiếp tục sàng lọc. Nếu có dấu hiệu bất thường, tiếp tục sàng lọc.
Tạm kết
Tầm soát ung thư cổ tử cung là rất quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, giảm nguy cơ tử vong và cải thiện chất lượng sống. Để đảm bảo bạn nhận được sự chăm sóc tốt nhất và tiếp cận với các phương pháp sàng lọc hiện đại, hãy liên hệ với Dr.Connect. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ bạn trong việc kết nối tới các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu quốc tế để khám tầm soát sớm, đảm bảo sức khỏe của bạn được bảo vệ toàn diện.
