ENUng thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất trên toàn cầu. Theo thống kê, đây là loại ung thư đứng thứ ba về tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới, chỉ sau ung thư phổi và ung thư tiền liệt tuyến, và đứng thứ hai ở nữ giới, chỉ sau ung thư vú. Với mức độ nguy hiểm và tỷ lệ tử vong cao, việc tầm soát ung thư đại trực tràng định kỳ là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Ung Thư Đại Trực Tràng Là Gì?
Đại trực tràng nằm ở phần cuối của hệ tiêu hóa, thuộc đường tiêu hóa dưới. Bộ phận này bao gồm nhiều phần như manh tràng, đại tràng lên, đại tràng ngang, đại tràng xuống, và đại tràng sigma. Đại tràng còn có các điểm tiếp giáp quan trọng như góc gan (đại tràng góc gan) và góc lách (đại tràng góc lách). Ung thư đại trực tràng xảy ra khi các tế bào trong lớp niêm mạc của đại trực tràng phát triển bất thường và mất kiểm soát, tạo thành các khối u ác tính.
Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng là một trong năm loại ung thư phổ biến nhất, và tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng do sự thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống. Việc ăn nhiều thịt đỏ, chất béo, ít chất xơ cùng với lối sống ít vận động đã góp phần tăng nguy cơ mắc bệnh.
Tầm Quan Trọng Của Việc Tầm Soát Ung Thư Đại Trực Tràng
Ung thư đại trực tràng có đặc điểm phát triển chậm và thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Do đó, việc tầm soát định kỳ giúp phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư hoặc các khối u nhỏ, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị. Nếu ung thư được phát hiện và điều trị ở giai đoạn sớm, tỷ lệ sống sót trên 5 năm có thể lên đến hơn 90%. Trong nhiều trường hợp, bệnh nhân có thể kéo dài thời gian sống thêm trên 10 năm hoặc hơn.
Ngược lại, nếu ung thư đại trực tràng được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, khi khối u đã lan ra các cơ quan khác (di căn), tỷ lệ sống sót trên 5 năm giảm xuống chỉ còn khoảng 10%. Do đó, việc tầm soát ung thư đại trực tràng không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với gia đình và xã hội, giảm gánh nặng về chi phí điều trị và chăm sóc sức khỏe.
Các Phương Pháp Tầm Soát Ung Thư Đại Trực Tràng Phổ Biến
Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, hiện nay có nhiều phương pháp tầm soát ung thư đại trực tràng được áp dụng, từ các xét nghiệm đơn giản đến các kỹ thuật hiện đại và tiên tiến. Các phương pháp này có thể được chia thành hai nhóm chính: xét nghiệm phân và xét nghiệm hình thái cấu trúc.
Xét Nghiệm Phân
Xét nghiệm phân là phương pháp tầm soát không xâm lấn và thường được thực hiện định kỳ hàng năm để phát hiện các dấu hiệu ung thư sớm:
- Xét nghiệm tìm hồng cầu trong phân (FOBT – Fecal Occult Blood Test): Đây là xét nghiệm nhằm phát hiện sự hiện diện của máu ẩn trong phân – dấu hiệu có thể liên quan đến các polyp tiền ung thư hoặc ung thư đại trực tràng. Xét nghiệm này đòi hỏi người bệnh lấy mẫu phân tại hai thời điểm khác nhau và gửi đến phòng xét nghiệm. Nếu kết quả dương tính, cần tiến hành nội soi đại tràng để xác định nguyên nhân.
- Xét nghiệm DNA phân (FIT-DNA Test): Xét nghiệm này không chỉ tìm kiếm máu trong phân mà còn phân tích các biến đổi DNA liên quan đến ung thư đại trực tràng. Đây là phương pháp nhạy hơn so với FOBT và có thể phát hiện sớm các dấu hiệu của ung thư hoặc tổn thương tiền ung thư.
Xét Nghiệm Hình Thái Cấu Trúc
Nhóm phương pháp này sử dụng các kỹ thuật nội soi và chẩn đoán hình ảnh để quan sát trực tiếp và chi tiết cấu trúc của đại trực tràng:
Nội soi đại trực tràng
- Nội soi ống mềm: Đây là phương pháp chuẩn và phổ biến nhất để tầm soát ung thư đại trực tràng. Bác sĩ sử dụng một ống mềm có gắn camera đưa vào từ hậu môn để quan sát toàn bộ lòng đại trực tràng. Nếu phát hiện polyp, bác sĩ có thể tiến hành cắt bỏ ngay trong quá trình nội soi.
- Nội soi viên nang: Một phương pháp mới hơn, trong đó bệnh nhân nuốt một viên nang nhỏ có gắn camera để ghi lại hình ảnh bên trong đường tiêu hóa. Mặc dù ít xâm lấn hơn nội soi ống mềm, phương pháp này chưa thể thay thế hoàn toàn vì không thể thực hiện các can thiệp như cắt polyp.
Chẩn đoán hình ảnh
- Chụp X-quang với thuốc cản quang (chụp đối quang kép): Kỹ thuật này sử dụng thuốc cản quang để làm rõ hình ảnh đại trực tràng trên phim X-quang. Tuy nhiên, phương pháp này ít nhạy hơn so với nội soi và thường chỉ được dùng trong các trường hợp đặc biệt.
- Chụp cắt lớp vi tính đại tràng (CT colonography): Còn được gọi là nội soi ảo, phương pháp này sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh 3D của đại trực tràng. Mặc dù ít xâm lấn, nhưng nếu phát hiện bất thường, vẫn cần nội soi thực để xác nhận và can thiệp.
- Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI): Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết và không sử dụng tia X, phù hợp cho những bệnh nhân cần đánh giá thêm về các cơ quan khác trong bụng.
Khi Nào Nên Tầm Soát Ung Thư Đại Trực Tràng?
Theo khuyến cáo của Hiệp hội Ung thư Mỹ, người trên 30 tuổi, cả nam lẫn nữ, nên bắt đầu tầm soát ung thư đại trực tràng định kỳ, đặc biệt là những người có tiền sử gia đình mắc bệnh. Việc nội soi đại tràng nên được thực hiện mỗi 5 năm một lần. Nếu phát hiện polyp đại tràng, cần cắt bỏ để ngăn ngừa ung thư. Ngoài ra, xét nghiệm phân hàng năm là cần thiết để phát hiện máu ẩn trong phân – một dấu hiệu có thể của ung thư đại tràng sớm.
Tầm Soát Ung Thư Đại Trực Tràng Ở Đâu?
Hiện nay, các bệnh viện lớn và trung tâm y tế trong nước đều có dịch vụ tầm soát ung thư đại trực tràng. Tuy nhiên, do số lượng bệnh nhân đông và trang thiết bị chưa hiện đại bằng các nước phát triển, việc tầm soát ung thư đại trực tràng tại nước ngoài có thể là lựa chọn tốt hơn. Tại đây, không chỉ có sự đảm bảo về chất lượng xét nghiệm mà còn kết hợp với trải nghiệm du lịch và khám phá.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc muốn được tư vấn chi tiết hơn, hãy liên hệ với Dr Connect để nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia hàng đầu. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình bằng cách tầm soát ung thư định kỳ ngay hôm nay!
