ENUng thư máu là một trong những loại ung thư phổ biến, có ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tế bào máu và tủy xương. Để nhận biết sớm căn bệnh này, hãy cùng tham khảo những dấu hiệu quan trọng được chia sẻ trong bài viết dưới đây.
Những thông tin cơ bản cần biết về ung thư máu
Ung thư máu là gì?
Ung thư máu là một căn bệnh gây ảnh hưởng trực tiếp đến các tế bào máu và tủy xương—nơi các tế bào máu được sản sinh và phát triển thành hồng cầu, bạch cầu, hoặc tiểu cầu. Những tế bào này đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy, chống nhiễm trùng, và cầm máu. Khi mắc bệnh, quá trình phát triển và biệt hóa của các tế bào máu bị gián đoạn, dẫn đến việc chúng không thể thực hiện chức năng bình thường.
Phân loại ung thư máu qua các dấu hiệu nhận biết
Ung thư máu có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em, với ba loại chính bao gồm:
– Bệnh bạch cầu: Đây là loại ung thư máu ảnh hưởng đến tế bào bạch cầu, vốn đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch. Khi mắc bệnh bạch cầu, các tế bào bạch cầu chưa trưởng thành nhân lên một cách ồ ạt nhưng hoạt động kém hiệu quả, gây ra mất cân bằng trong hệ miễn dịch. Đồng thời, sự gia tăng quá mức của các tế bào bạch cầu này lấn át hồng cầu, dẫn đến tình trạng thiếu máu.
– U lympho: Loại bệnh này tác động trực tiếp đến các tế bào lympho, một loại bạch cầu có nhiệm vụ chống nhiễm trùng và lưu thông khắp cơ thể để thực hiện miễn dịch. Khi tế bào lympho tăng sinh bất thường, chúng có thể tạo thành khối u, làm suy yếu hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan khác.
– Đa u tủy (Myeloma): Bệnh này ảnh hưởng đến các tế bào plasma, loại bạch cầu chuyên sản xuất kháng thể. Sự tăng sinh bất thường của các tế bào plasma có thể làm suy yếu các tế bào khỏe mạnh và giảm khả năng tạo máu của tủy xương.
Nguyên nhân và nguy cơ dẫn đến ung thư máu
Ung thư này xảy ra do sự đột biến DNA trong các tế bào máu, tuy nhiên nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định. Một số yếu tố dưới đây có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
– Tuổi tác: Có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng nguy cơ mắc bệnh thường cao hơn ở những người trung niên.
– Giới tính: Nam giới có xu hướng mắc bệnh cao hơn so với nữ giới.
– Chủng tộc: Nguy cơ có thể liên quan đến yếu tố di truyền, với người da đen thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người da trắng.
– Tiền sử gia đình: Nếu gia đình có tiền sử đột biến DNA, nguy cơ mắc bệnh ung thư máu có thể được truyền sang thế hệ sau.
– Tiếp xúc với bức xạ và hóa chất: Việc tiếp xúc nhiều với bức xạ và các hóa chất độc hại là tác nhân chính gây tổn thương và dẫn đến đột biến gen.
– Khói thuốc lá: Khói thuốc chứa nhiều chất độc hại có khả năng gây ung thư.
– Bệnh lý nền: Một số bệnh mạn tính như tiểu đường, xơ gan, hoặc viêm gan có thể làm tăng nguy cơ.
Các triệu chứng sớm của bệnh ung thư máu
Các triệu chứng biểu hiện bên ngoài
– Mệt mỏi kéo dài: Cơ thể luôn cảm thấy đuối sức, uể oải, khiến người bệnh gặp khó khăn trong sinh hoạt và công việc hàng ngày.
– Sốt cao dai dẳng: Đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang gặp vấn đề, đặc biệt là liên quan đến sự bất thường trong các tế bào bạch cầu.
– Đổ mồ hôi ban đêm: Cơ thể ra nhiều mồ hôi vào ban đêm, gây khó chịu và làm gián đoạn giấc ngủ của người bệnh.
– Chảy máu hoặc bầm tím bất thường: Những vết bầm tím hoặc chảy máu dưới da xuất hiện mà không do va đập và không tự biến mất sau 2 tuần.
– Sút cân nhanh chóng: Sự phát triển của tế bào ung thư tiêu tốn nhiều dưỡng chất và năng lượng, làm cho cơ thể dễ bị suy kiệt và viêm nhiễm.
Dấu hiệu chuyên biệt
Ngoài các triệu chứng toàn thân, còn có những dấu hiệu chuyên biệt tùy thuộc vào từng loại bệnh như sau:
– Sưng hạch bạch huyết, gan và lá lách to: Đây là triệu chứng thường gặp ở bệnh bạch cầu hoặc u lympho, do sự gia tăng số lượng tế bào ung thư gây tắc nghẽn các hạch bạch huyết.
– Đau xương: Đau xương là dấu hiệu điển hình của bệnh bạch cầu hoặc đa u tủy (Myeloma), với mức độ đau từ nhẹ đến nặng, thường xuất hiện ở lưng, đùi, cánh tay hoặc các điểm mềm trên xương.
Mức độ nguy hiểm của bệnh ung thư máu
Tỷ lệ sống của bệnh nhân ung thư máu đã được cải thiện, đặc biệt là bệnh bạch cầu. Tỷ lệ sống sau 5 năm đối với bệnh nhân u lympho là 73-87%, trong khi với bệnh đa u tủy, tỷ lệ này chỉ khoảng 52%.
Có thể gây ra các biến chứng như:
– Gãy xương, tăng calci huyết, suy thận. – Tổn thương thận do lượng bạch cầu quá cao. – Nhiễm trùng, thiếu máu và xuất huyết do hệ miễn dịch suy yếu và tiểu cầu giảm.
Tuy nhiên, tiên lượng có thể cải thiện nếu người bệnh đáp ứng tốt với điều trị và duy trì tâm lý lạc quan.
Chẩn đoán và điều trị sớm
Ung thư máu có thể được phát hiện qua thăm khám lâm sàng hoặc qua các dấu hiệu ban đầu. Để xác định chính xác, cần thực hiện:
– Khám lâm sàng các triệu chứng với bác sĩ.
– Xét nghiệm máu.
– Chẩn đoán hình ảnh.
– Sinh thiết tủy xương.
– Phết tế bào máu.
Người bệnh nên đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế ngay nếu gặp các triệu chứng nghiêm trọng như sút cân nhiều, bầm tím kéo dài, sốt dai dẳng, hoặc viêm nhiễm không dứt.
Các phương pháp điều trị hiện nay bao gồm:
– Hóa trị.
– Xạ trị.
– Ghép tế bào gốc.
– Liệu pháp CAR-T cell.
– Chăm sóc giảm nhẹ.
Việc hiểu rõ về ung thư máu và các dấu hiệu của nó sẽ giúp bạn điều trị kịp thời, cải thiện sức khỏe và nâng cao tiên lượng sống. Hằng năm bác sĩ khuyến cáo nên đi khám tầm soát sức khỏe 1 năm 2 lần để kịp thời phát hiện các bệnh. Nếu bạn có nhu cầu liên hệ Dr.Connect qua số Hotline để đặt lịch khám tầm soát tại nước ngoài ngay hôm nay!
