ENPhần lớn các trường hợp ung thư tuyến tụy (khoảng 95%) bắt đầu từ các tế bào trong tuyến tụy ngoại tiết. Mặc dù các khối u cũng có thể hình thành trong tuyến tụy nội tiết, nhưng những trường hợp này hiếm gặp hơn và thường lành tính, không phải ung thư.Vậy có các phương pháp nào điều trị loại ung thư này hãy cũng Dr.Connect theo dõi bài viết dưới đây!
Tuyến tụy là gì?
Tuyến tụy là một cơ quan hình lá nằm ở vùng bụng trên, gần các động mạch và tĩnh mạch chính, có chức năng sản xuất enzyme tiêu hóa và hormone như insulin. Tuyến tụy được chia thành ba phần: đầu, thân, và đuôi tụy. Các enzyme tiêu hóa và hormone được sản xuất tại đây sẽ theo ống tụy đến tá tràng, phần đầu tiên của ruột non. Tuyến tụy được chia làm hai phần chính: tuyến tụy ngoại tiết, nơi sản xuất enzyme tiêu hóa, và tuyến tụy nội tiết, nơi sản xuất hormone.
Ung thư tuyến tụy là gì?
Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư bắt nguồn từ các tế bào trong tuyến tụy. Khoảng 95% trường hợp bắt đầu từ tuyến tụy ngoại tiết. Mặc dù cũng có thể xuất phát từ tuyến tụy nội tiết, nhưng đây là những trường hợp hiếm gặp và thường lành tính.
Có nhiều loại trong đó phổ biến nhất là ung thư biểu mô tuyến, chiếm khoảng 85% các trường hợp. Thuật ngữ “ung thư tuyến tụy” thường được sử dụng để chỉ loại này, khi ung thư bắt đầu từ phần sản xuất enzyme tiêu hóa của tuyến tụy. Ngoài ra, còn có các loại ung thư khác, chiếm số ít các trường hợp không phải ung thư biểu mô, và chỉ khoảng 1-2% là khối u thần kinh nội tiết phát sinh từ các tế bào sản xuất hormone của tuyến tụy. Những khối u này thường ít xâm lấn hơn so với ung thư biểu mô tuyến. Ung thư tuyến tụy là một trong những loại ung thư đường tiêu hóa nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao.
Triệu chứng ung thư tuyến tụy
Ung thư tụy được mệnh danh là “căn bệnh thầm lặng” vì nó tiến triển rất âm thầm, thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi cơ thể bắt đầu có những dấu hiệu bất thường, bệnh thường đã ở giai đoạn muộn. Một số triệu chứng phổ biến ở giai đoạn này bao gồm:
- Đau bụng và lưng dưới
- Vàng da và vàng mắt
- Ngứa da ở lòng bàn tay và bàn chân
- Buồn nôn và nôn mửa thường xuyên
- Túi mật phình to
- Phân lỏng, có mùi khó chịu
- Nước tiểu thay đổi màu sắc
- Giảm cân đột ngột
- Suy nhược cơ thể, mệt mỏi, trầm cảm
Loại ung thư này hiếm khi xảy ra trước tuổi 40, và hơn một nửa số ca mắc bệnh là ở những người trên 70 tuổi. Các yếu tố nguy cơ bao gồm hút thuốc lá, béo phì, tiểu đường và một số bệnh di truyền hiếm gặp. Khoảng 25% số ca mắc bệnh có liên quan đến hút thuốc, và 5-10% có liên quan đến yếu tố di truyền.
Ung thư tuyến tụy thường được chẩn đoán bằng cách kết hợp các phương pháp hình ảnh y khoa như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, xét nghiệm máu và kiểm tra mẫu mô. Bệnh được chia thành các giai đoạn, từ giai đoạn đầu (giai đoạn I) đến giai đoạn cuối (giai đoạn IV).
Sơ lược về sàng lọc và chẩn đoán tại Việt Nam
Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
- Khám lâm sàng và hỏi tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ tiến hành khám và hỏi về tiền sử bệnh lý của bệnh nhân. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ ung thư tuyến tụy, các xét nghiệm chuyên sâu sẽ được chỉ định.
- Xét nghiệm máu tìm dấu ấn ung thư: Các xét nghiệm máu như CA 19-9 và CYFRA 21-1 có thể được sử dụng để tìm kiếm các dấu ấn liên quan đến ung thư tuyến tụy.
- Siêu âm bụng: Phương pháp này giúp quan sát hình ảnh, xác định kích thước và vị trí của khối u trong tuyến tụy.
- Chụp CT/MRI: Các kỹ thuật hình ảnh này có khả năng phát hiện khối u, đánh giá vị trí và tình trạng di căn của bệnh đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Các phương pháp điều trị
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, độ tuổi, và giai đoạn bệnh của từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
- Phẫu thuật: Bác sĩ sẽ tiến hành cắt bỏ phần mô ung thư, giữ lại những bộ phận không bị khối u xâm lấn.
- Hóa trị: Sử dụng các loại thuốc đặc trị nhằm tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại sau phẫu thuật hoặc để kiểm soát sự lan rộng của bệnh.
- Xạ trị: Sử dụng tia X hoặc các tia năng lượng cao khác để tiêu diệt tế bào ung thư, thường được áp dụng sau phẫu thuật hoặc khi không thể phẫu thuật.
- Liệu pháp xâm lấn: Được sử dụng để điều trị ung thư thần kinh nội tiết tuyến tụy đã di căn đến gan hoặc các cơ quan khác.
- Thuyên tắc: Kỹ thuật này ngăn chặn sự cung cấp máu đến khối u, từ đó làm suy yếu và tiêu diệt tế bào ung thư.
- Phẫu thuật lạnh: Phương pháp này sử dụng đầu dò chứa nitơ lỏng hoặc carbon dioxide lỏng để đóng băng và tiêu diệt các tế bào ung thư.
Ngoài ra, các phương pháp khác như liệu pháp nội tiết, liệu pháp nhắm mục tiêu, liệu pháp miễn dịch, liệu pháp dinh dưỡng, và cắt bỏ tần số vô tuyến điện cũng có thể được chỉ định trong điều trị ung thư tuyến tụy.
